جاذبه های میانه، شهری با قدمت ده ها سال پیش از میلاد، عکس
به گزارش وبلاگ درخشان 92، میانه، یکی از شهرهای زیبا و تاریخی ایران است که در استان آذربایجان شرقی واقع شده و به علت بهره مندی از آثار تاریخی در کنار میهمان نوازی ساکنین، اقلیم مطلوب و دیدنی های طبیعی، امروزه یکی از مقاصد گردشگری به تعداد می رود.
میانج، نامی است که در کتب قدیمی در خصوص این شهرستان ثبت شده است. در خصوص وجه تسمیه این شهرستان زیبای کشور، نظریات مختلفی وجود دارد.اعتقاد گروهی از مورخان بر این است که با توجه به قدمت این شهرستان به پیش از میلاد مسیح (ع) و قرارگیری آن در خط مرزی بین دو سرزمین مادها و پارت ها، به نام میانه، معروفیت یافته است. البته ممکن است امروزه هم به علت حضور این شهر در مرکز مراغه و تبریز یا قرارگرفتن آن مابین زنجان و تبریز، این شهرستان به میانه نام گذاری شده است. گرمرود، نام دیگری است که در قرون هفتم و هشتم هجری قمری هم بر این شهر تاریخی قرار گرفت که گاهی اوقات از هر دو نام گرمرود و میانه برای شناسایی این شهر استفاده می شد. با توجه به کاوش هایی که در این منطقه از کشور اجرا شده است، آثار باستانی و مجسمه های سفالینی به دست آمد که قدمت آن ها به دورانی پیش از دولت مادها بازمی گردد و این نشان از تاریخ طولانی این ناحیه از آذربایجان دارد.
قلعه دختر میانه
قلعه دختر یا قیز قالاسی، یکی از جاهای دیدنی استان آذربایجان شرقی است که در فاصله 18 کیلومتری از بخش جنوبی شهرستان میانه و روی صخره ای بزرگ با قله های تیز که برفراز کوه های قافلانکوه واقع شده است، واقع شده است. در واقع این اثر زیبای تاریخی همانند یک شکل کثیرالاضلاعی است که چینش آن به صورت غیرمنتظم بوده و دره های عمیق و قله های تیز کوه قافلانکوه را دربرگرفته است.
قلعه دختر، به اسم پناهگاه راهزنان مورد استفاده قرار می گرفت که به دستور شاه عباس صفوی، تخریب شد
سازندگان این قلعه باشکوه از آجر و سنگ برای ساخت آن استفاده و 24 برج دیده بانی، بارویی با 4 متر ارتفاع، یک دروازه و یک راه خروجی با ارتفاعی بالغ بر سه متر را برای آن احداث نموده اند؛ هرچند این راه خروج بیشتر به راه فرار شباهت دارد که خاتمه آن به تخته سنگ ها و پرتگاه های بسیار خطرناک و مهیب متصل می گردد. وجود دو منبع آب در وسط قلعه، تامین کننده آب مورد احتیاج ساکنین قلعه با استفاده از برف و باران بوده است. گفته می گردد که در زمان سلطنت شاه عباس صفوی، اشرار و راهزنان از این قلعه استفاده می کردند که به دستور پادشاه تخریب شده است. این در حالی است که گروهی تاریخ ساخت قلعه دختر را متعلق به قرن ششم و تعدادی دیگر آن را برابر با دوران حکومت اردشیر درازدست از پادشاهان ساسانی اسم نموده اند.
مسجد سنگی ترک میانه
در فاصله 29 کیلومتری از شمال شرقی شهرستان میانه، مسجد سنگی ترک، واقع شده است که می توان آن را یکی از آثار ارزشمند تاریخی در استان آذربایجان شرقی اسم کرد. مسجد در روستایی تاریخی به نام ترک، ساخته شده و نوع معماری اجرا شده در آن و هم مصالحی که برای ساخت استفاده شده است، تعجب و حیرت باستان شناسان را برانگیخته است. بنای این اثر و هم نمای بخش بیرونی آن به صورت یک پارچه از سنگ ساخته شده است و کنده کاری های زیبا و چشم نواز در کنار کتیبه های آن که به زیبایی تمام به هنر خط نستعلیق مزین شده است، چشم هر بیننده و محققی را در نگاه اول به خود خیره می سازد. در خصوص زمان دقیق ساخت مسجد سنگی ترک، اطلاعات دقیقی در دست نیست. بعضی آن را متعلق به قرن ششم، گروهی معتقد به ساخت آن در قرن هشتم بوده و عده ای هم احداث این مسجد باشکوه و منحصربه فرد را برابر با دوران امام حسن (ع) می دانند.
منطقه باستانی کاغذ کنان میانه
کاغذکنان، یکی از منطقه ها تاریخی و قدیمی شهرستان میانه و استان آذربایجان شرقی است که در دورانی از تاریخ همانند ابتدای دوران اسلامی تا دوران حکومت مغولان، شهری پویا و آباد بوده است. خونا و خونج، نام های منسوب به این شهر تاریخی در سده ششم و اوایل قرن هفتم هجری است که در زمان فرمانروایی سلجوقیان تا زمان یوروش مغولان به ایران، یکی از منطقه ها مهم و ارزشمند تجاری به تعداد می رفت.
قدمت اشیای کشف شده در کاغذکنان، برابر با دوران پیش از میلاد است
این منطقه با وسعتی بالغ بر 80 هکتار در نزدیکی و در غرب شهر آقکند از توابع شهرستان میانه واقع شده است که با کاوش های اجرا شده در آن، آثاری تاریخی همانند سفال های شکسته متعلق به سده های آخر پیش از میلاد مسیح (ع) و دوران حکومت ساسانیان و اشکانیان کشف شده است. پل پردلیس، کاروانسرای جمال آباد، شهر سوخته کاغذکنان و قلعه سنگی کاغذکنان از آثار تاریخی و ارزشمند در این ناحیه از استان آذربایجان شرقی است.
پل پردلیس میانه
پل پردلیس، یکی دیگر از جاذبه های توریستی شهرستان میانه است که در بخش تاریخی کاغذکنان این شهرستان واقع شده است. این سازه تاریخی دارای 9 دهانه است و در گذشته به اسم راه عبوری از ایران به سرزمین های قفقاز و روسیه مورد استفاده قرار می گرفت. بعلاوه افرادی که قصد گذر از اردبیل را داشتند، باید از این پل زیبا و باشکوه، عبور می کردند. پل روی روخانه قزل اوزن با پنج پایه سنگی و مصالحی همانند آهک و ساروج ساخته شده است. این میراث تاریخی، امروزه به اسم یکی از جاذبه های زیبا و ارزشمند بخش کاغذکنان در شهرستان میانه به تعداد می رود.
قلعه سنگی میانه
قلعه سنگی یا داشت قالا، نام یکی دیگر از جاهای دیدنی میانه است که در بخش تاریخی کاغذکنان این شهرستان واقع شده است. این اثر تاریخی در بخش کوهستانی و شمالی کاغذکنان و با فاصله کمی از دره رودخانه قزل اوزن واقع شده است. قلعه که شکل و شمایل یک روستا را پیدا نموده است، در گذشته قلعه ای سنگی و به علت حضور دره هایی ژرف و صخره هایی بزرگ در پیرامون خود، همانند دژی مستحکم محسوب می شده است.
وجود دره های عمیق و صخره های بزرگ، قلعه را به دژی محکم تبدیل ساخته است
در اواخر قرن 12 هجری قمری، محمد خان سعدلو که از حاکمان وقت کاغذکنان بود، در قسمت پایینی قلعه دستور ایجاد حصارهایی جهت امنیت و جلوگیری از نفوذ بیگانگان را صادر کرد. تعدادی ساختمان و برج هم در سال های بعد به قلعه افزوده شد. اما آنچه که جذابیت و محبوبیت این دژ مستحکم تاریخی را دوچندان می سازد، وجود پرتگاهی است که قلعه سنگی روی آن احداث شده است؛ به گونه ای که هر توریست با حضور در این بنای قدیمی، چشم اندازی بی نظیر را مشاهده نموده، در حالی که خود را برفراز پرتگاهی زیبا و تماشایی به صورت معلق حس می نماید.
آبشار بلوکان میانه
از دیدنی های محبوب و پرطرفدار شهرستان میانه، پدیده ای است طبیعی که در فاصله چهار کیلومتری از روستای بلوکان واقع شده است. آبشار بلوکان، نام این جاذبه توریستی است که در بین دره ای بسیار زیبا و خرم قرار گرفته و دارای 10 متر ارتفاع است. رودخانه بلوکان از ارتفاعات بزغوش که در بخش بالادست آبشار است، سرچشمه گرفته، از دره عبور نموده و به رودخانه شهر چایی، ریخته، پس از آن به قزل اوزن و خاتمه به دریای خزر سرازیر می گردد. برای رسیدن به آبشار ابتدا باید از جهت شهر ترکمانچای وارد جهت خاکی روستای یوخاری سوما و پس از آن روستای دستجرد شد و در نهایت به روستای بلوکان رسید.
پل شهر چای میانه
در فاصله 12 کیلومتری از جنوب شهر میانه، اثری تاریخی روی رودخانه شهرچای وجود دارد که از انشعابات رودخانه قزل اوزن است، که به پل شهر چای نام گذاری شده است. این پل تاریخی در فاصله کمی از روستای تازه کنده، ساخته شده است که با توجه به اسناد تاریخی قدمت آن به دوران حکومت صفویان بازمی گردد. پل دارای 23 چشمه با طاقی جناغی است و ازاین رو در بین مردم به 23 پل هم معروفیت یافته است. سازندگان این اثر تاریخی، آن را با طولی برابر با 260 متر و عرضی نزدیک به 10 متر احداث نموده اند. آجر عمده ترین مصالح استفاده شده در احداث پل است و در ساخت پایه ها هم از سنگ سفید استفاده شده است. پل تعمیرات متعددی را به خود دیده است که آخرین آن ها در دوران ولیعهدی عباس میرزا، اجرا شده است.
پل دختر میانه
پل دختر یا قیز کورپوسی، یکی دیگر از آثار تاریخی در شهرستان میانه است که در فاصله 20 کیلومتری از این شهرستان و روی رودخانه قزل اوزون، احداث شده است. متاسفانه مدرک یا نوشته ای که نشان دهنده تاریخ احداث آن باشد، وجود ندارد.
هنوز اسنادی که نشان دهنده سال ساخت پل دختر میانه باشد، به دست نیامده است
این در حالی است که با توجه به نقل قول های توریستان و رجال سیاسی پس از تماشای پل، به نظر می رسد که متونی به خط نستعلیق، کوفی و نسخ بر بخش هایی از این سازه مشاهده شده که گویای زمان بازسازی و تعمیر آن بوده است. پل با سه دهانه بزرگ، پایه هایی آجری و مستحکم که روی آب برهای سنگی واقع شده است، ساخته شده است. داخل پایه ها می توان اتاق های کوچکی را مشاهده کرد که در ساخت آن ها دقت، ظرافت و هنرمندی بسیار به کار برده شده که امروزه پس از گذشت مدت ها همچنان در نگاه نخست، توجه توریستان را به خود جلب می سازد.
بارگاه امامزاده اسماعیل میانه
آرامگاه امامزاده اسماعیل، یکی از جاذبه های توریستی مذهبی و بسیار محبوب در شهرستان میانه است که در ضلع جنوبی مسجد جامع این شهرستان و در قرن 8 هجری قمری احداث شده است. بارگاه در بنای نخستین با مساحتی برابر با 30 مترمربع و با گنبدی به ارتفاع 6 متر ساخته شده است که با هنرمندی خیره کننده ای بخش بیرونی آن را با کاشی هایی به رنگ فیروزه ای تزئین نموده اند. این در حالی است که متاسفانه بر اثر تعمیرات و بازسازی های اجرا شده در این بخش، شکل نخستین و هنرمندی های اولیه آن از بین رفته و بنایی که امروزه شاهد آن هستیم، تفاوت بسیاری با ساختمان اولیه دارد. این بارگاه ملکوتی متعلق به کمال الدین بین سید محمد از نوادگان امام صادق (ع) است که در بین توریستان و اهالی از احترام و ارزش والایی برخوردار است.
کاروانسرای جمال آباد میانه
کاروانسرای جمال آباد، در فاصله 35 کیلومتری از شهر میانه و درون روستایی به همین نام واقع شده است که قدمت آن به سال 1065 هجری قمری بازمی گردد. البته شارون، نویسنده و توریست مشهور تاریخ ساخت این کاروان سرا را در سال 733 هجری قمری اسم نموده که به دستور غیاث الدین محمد از وزرای سلطان ابوسعید از سلاطین مغول احداث شده است. متاسفانه با وجود تمام زیبایی ها و شکوهی که در دوران مختلف تاریخ از این کاروان سرا در کتب مختلف متونی ثبت شده است، امروزه شاهد خسارات جدی و قابل توجهی در این اثر هستیم.
منبع: گردشبان