سد کبار ؛ قدیمی ترین سد قوسی، عکس
به گزارش وبلاگ درخشان 92، این سد با تاریخچه ای هزار و 700 ساله همچنان دشت کبار را آبیاری می نماید و کشاورزی منطقه را رونق بخشیده است.
سد کبار به عنوان قدیمی ترین سد قوسی جهان که هنوز هم پا برجا می باشد قدمت آن به حدود 1300 میلادی می رسد و در 24 کیلومتری شهرستان قم در نزدیکی نزدیکی زنبورک از توابع جنت آبادقم بر روی رودخانه کبار قرار گرفته است.
این سد با ارتفاع 26 متر وطول 55 متر از سنگ لاشه سخت بنا شده است. این سد دارای یک برج آبگیر است که آب به وسیله آن به قسمت زیر آب منتقل می گردد.
درکنارحفره خروجی آب سد کانالی در دامنه صخره ای از کوه، در سطحی بالاتر از بستر رودخانه، کنده اند که آب را به سطوح مرتفع تری منتقل می نموده است. سد در کوه پی سازی شده و شالوده دیواره در شکاف به وجود آمده قرارگرفته که از آب بند مناسبی برخوردار است . انتخاب محل مناسب برای برپایی سد و همچنین شکل قوسی آن، نشان دهند ه مهارت و دانش بالای مهندسین سازنده سد است. این مهارت سبب شده که دیواره سد در برابر فشار آب مخزنی به طول و عرض 500 ×1000 متر به خوبی مقاومت کند.
سد کبار در میراث فرهنگی کشور به قدمت پیش از دوران صفویه به ثبت رسیده است که در دسته بندی های امروزی قدمت آن به قرون میانه اسلامی در نظر گرفته می گردد و بالغ بر 700 سال از ساخت آن می گذرد.
متاسفانه در سال های دور دیواره بتنی سه متر روی بدنه قدیمی آن توسط جهاد سازندگی برای ذخیره آب بیشتر ایجاد شده بود که سنگینی مضاعفی را روی سازه سنتی و باستانی بوجود آورده و استحکام سد را به خطر انداخته بود و همچنین از لحاظ میراث فرهنگی هویت آن را نیز تحت الشعاع قرار داده بود.
به همین دلیل شرکت آب منطقه ای قم در سال های اخیر به منظور استحکام سازی اقدام به تزریق بتن در بدنه و پی این سد را انجام داد و سرریزی برای زمان سیلاب از مصالح خود بدنه سد که چهره قدیمی سد را مخدوش نکند ایجاد کرد. و با دو تا سه مرتبه عملیات رسوب برداری صورت گرفته ظرفیت این سد همینک به نیم میلیون مترمربع رسیده است.
منبع: گردشبان