ملاقات آیدین آغداشلو و مرحوم مهدی سحابی بعد از 50 سال - وبلاگ درخشان 92

به گزارش وبلاگ درخشان 92، تهران (پانا) - آیدین آغداشلو از نمایشگاه مهدی سحابی در موزه هنرهای معاصر تهران که با کیوریتوری مژده طباطبایی برپاست، ملاقات کرد.

به گزارش روابط عمومی این نمایشگاه، آغداشلو در خاتمه این ملاقات در گفت وگویی درباره ارزیابی اش از این نمایشگاه گفت: این نمایشگاه برایم غیر مترقبه و غافل گیر کننده بود، هیچ وقت این همه تنوع از آفرینش های هنری مهدی سحابی سراغ نداشتم. برای من درباره دوست دیرینه ام بسیار آموزنده هم بود و حتی مرا به کشف دوباره مهدی رهنمون کرد، زیر یک سقف کنار هم نشاندن حاصل عمر یک هنرمند دستیابی به چنین معنای اضافه نموده ای را ممکن می نماید. پیداست نمایشگاه بسیار بسیار مهمی است و باید از بانیان آن قدردانی کرد.

نقاش سال های آتش و برف ادامه داد: من مهدی سحابی را از سال های دور، پیش از انقلاب می شناختم. اما از زمانی زلف مان به هم گره خورد که برای شرکت در کنگره نظامی گنجوی همسفر رم شدیم، مهدی سحابی خبرنگار بود و من هم یک کار خبری پذیرفته بودم، دوستی مان از آن سفر جان گرفت و برای هم ماندیم. آدم نازنینی بود، فارغ از هر ادایی، خود خودش بود، وجود سرشار و درخشانی داشت، بسیار رک، بذله گو، شوخ و شنگ و البته چنان که از این آثار پیداست بسیار عمیق با نگاهی جستجوگر و نافذ بود. وقتی خبر رفتنش را شنیدم باور نکردم، پیش خودم فکر می کردم نباید، مهدی حق ندارد که نباشد.

آغداشلو اضافه کرد: ابعاد پنهانی پشت آن سیمای ساده و شوخ و شنگ وقتی به همه ثابت شد که شاهکار پروست را ترجمه کرد، تا پیش از آن هرگز فکر نمی کردم کسی بتواند پروست را به فارسی برگرداند، مهدی همت بزرگی کرد و در کنار دهها کاری که می کرد چنین بار سنگینی را به جان گرفت، من از چندین دوست ادیب که فرانسه دان بودند عیار کارش را پرس و جو کردم و همگی با اطمینان می گفتند این درست ترین ترجمه پروست است و مایه مسرت و خوشحالی من شد. بعدتر آفرینش های تجسمی او بعد دیگر وجوه پنهان شده او را عیان کرد.

نقاش شفاعت فرشتگان گفت: زمانی از نمایشگاه مجسمه های چوبی او تماشا کردم، از چوب و تخته هایی که از طبیعت پیدا می کرد پرنده می ساخت. روح بچگانه این دست ساخته های ساده و رنگ های متنوع آنها مرا یاد بخشی از آفریده های پیکاسو می انداخت که چنین آفرینش هایی داشت و ساده و رها و اسباب بازی وار اثر هنری خلق می کرد.

آغداشلو تاکید نمود: مهدی سحابی نگاهی متعهد به دنیا داشت در کنار شوخ و شنگی ظاهری یک تعهد اجتماعی همیشگی در او عیان بود که قطعا رد آن در مجموعه ماشین های قراضه ، صورتک ها و دیگر مجموعه هایش کاملا پیداست. هنر سحابی، جمع کردن همین ظاهر شوخ طبع و روح جدی و متعهد بود . به راستی چنین شخصیتی جای غبطه داشت.

نقاش مجموعه معما گفت: از منظر فنی، مهارت نقاشانه مهدی سحابی مرا متعجب کرد، او آنقدر فروتن بود که هیچگاه خود را یک نقاش رسمی معرفی نمی کرد، اما هر کسی از این نمایشگاه تماشا کند یک نقاش تمام عیار می بیند. برخی از این اتومبیل های منهدم شده را که می بینم رنگ آبرنگی یا رقیق شده را با مهارت مثال زدنی کار نموده که عالی ست و حتی فکر می کنم من نتوانم به این راحتی لاستیک اتومبیل را با رنگ رقیق شده کار کنم. پیداست نقاش این آثار ساخت و ساز نقاشانه را بلد است اما آگاهانه قصد ساده کار کردن دارد .

آغداشلو گفت: ماشین های قراضه وجه متعهد جدی سحابی را عیان می نماید، او اتومبیل ها را منهدم می نماید شاید به نشانه اینکه انسان دستاوردهای خود را منهدم می نماید یا جامعه ای که آنچه ساخته را ویران می نماید یا شاید تعابیر دیگرتری مانند جامعه قراضه ساز و... همه این تعابیر ممکن است باید دید چه کسی و با چه لحن و چه سویه ای این آثار را خلق نموده است.

او سری نقاشی های گرافیتی مهدی سحابی را مجموعه ای خواند که نقاش با آنها تشابه درونی احساس می نماید و گفت: روح گزارشگر و خبرنگار او تصاویری که از دیوار نوشته های دوره انقلاب دیده را در این نقاشی ها بازتاب داده است، و کوشش دارد حال و هوای خاص همان گرافیتی ها را نشان دهد، اما پیداست نقاش در این بازسازی ، خود را نیز روایت و بازسازی می نماید.

نقاش فاجعه آخرالزمان خاطر نشان کرد: دقت و مهارت سحابی در خلق این آثار موج می زند یک وقتی یکی از من پرسید چرا با این دقت ترک ها را می کشی، من گفتم به خاطر حیرت مخاطب این کار را نمی کنم، من از لحظه لحظه این تمرکز و دقت لذت می برم زیرا مرا از دنیا آشفته جدا می نماید ، پیداست مهدی سحابی هم از لحظه لحظه این خلق کردن ها لذت برده است.

آیدین آغداشلو در پاسخ به پرسشی با این مضمون که شما در دهه 50 خورشیدی مجموعه خاطرات انهدام را شروع کردید و مهدی سحابی در دهه 70 خورشیدی دست به انهدام اتومبیل ها زد آیا این دو مجموعه به هم شباهت دارند؟ پاسخ داد: خیر، این دو مجموعه شباهتی با هم ندارند، سحابی بعد از انهدام را به تصویر می کشد و این انهدام را گزارش می نماید، از اثر سحابی نمی توان فهمید اصل اثر چه بوده است، فقط می بینیم اتومبیلی قراضه و منهدم شده است او این انهدام را با قدرت و زیبا گزارش می نماید؛ اما من یک اثر نفیس را با رنج و زحمت بسیار خلق می کنم و سپس آن را منهدم می کنم شما می توانید اصل اثر را ببینید و بدانید چه چیزی منهدم شده است, خمیر مایه نقاشی های من افسوس و حسرت است.

نمایشگاه مروری بر آثار مهدی سحابی با نمایش 126 کار از این هنرمند از 11 آبان ماه در موزه هنر های معاصر تهران شروع شده و تا 28 آذرماه ادامه دارد. دو کتاب مروری بر آثار وی شامل 310 اثر و تکاپوی واژه مجموعه مقالات درباره نگاه تصویری و ادبی مهدی سحابی هم زمان با این نمایشگاه منتشر شده است.